Προβολή 28/01/2013 :Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης

Την Δευτέρα 28 Ιανουαρίου στις 7.30 μ.μ. στο πλαίσιο της κινηματογραφικής λέσχης ¨Στιγμές της Πόλης¨ θα προβληθεί η ταινία "Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης:1900-1922" της Μαρίας Ηλίου.

Η σκηνοθέτις και επιμελήτρια της έκθεσης Μαρία Ηλιού και ο ιστορικός Αλέξανδρος Κιτροέφ, που είχαν παρουσιάσει το 2007 στο Μουσείο Μπενάκη Το Ταξίδι. Το Ελληνικό Όνειρο στην Αμερική (επιλογή του American Film Institute στη Washington DC ανάμεσα στις 20 καλύτερες Ευρωπαϊκές ταινίες του 2008 -The European Showcase- και βραβείο καλύτερου ιστορικού ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ του Houston) μετά από τέσσερα χρόνια συνεργασίας και έρευνας στην Ευρώπη και την Αμερική, φέρνουν πίσω στο κοινό, εικόνες ξεχασμένες σε «κλειστά» αρχεία αλλά και μια νέα οπτική που συμπεριλαμβάνει όλες τις κοινότητες στη ζωή της Σμύρνης, καθώς και τα δραματικά γεγονότα του 1922.
Το ιστορικό ντοκιμαντέρ και η έκθεση είναι μεγάλης σημασίας όχι μόνο γιατί το ελληνικό κοινό θα δει άγνωστες εικόνες από τη Σμύρνη, αλλά και γιατί συγχρόνως οι δύο συνεργάτες, φέρνουν μια νέα ματιά στον τρόπο με τον οποίο διηγούνται την ιστορία. Μια ματιά που κρατά αποστάσεις τόσο από μια υπέρμετρα εθνικιστική αφήγηση όσο και από νεώτερες απόπειρες που αποσιωπούν τα τραγικά γεγονότα της καταστροφής, παραμορφώνοντας την αλήθεια.

Το ντοκιμαντέρ τεκμηριώνεται με σπάνιο φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό που σταχυολογήθηκε από αρχεία της Αμερικής και της Ευρώπης. Για πρώτη φορά δημοσιεύονται άγνωστες εικόνες της Σμύρνης από ιδιωτικές συλλογές, όπως αυτή του Pierre De Gigord, και από τα αρχεία της Library of Congress, του Πανεπιστημίου του Princeton και του Harvard, του Near East Relief, του Imperial War Museum, της Pathe, του Albert Kahn Fondation και άλλων ιδρυμάτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Για την ηχητική επένδυση της ταινίας η μοντέρ εικόνας και ήχου Αλίκη Παναγή χρησιμοποίησε ήχους εποχής προκειμένου να ζωντανέψουν τα γεγονότα, ενώ ο μουσικός Νίκος Πλατύραχος, βασίστηκε σε τραγούδια από τη Σμύρνη και επιτυχίες της εποχής για να συνθέσει την πρωτότυπη μουσική του.

Κριτική απο την Λήδα Γαλανού (Flix)

Η σκηνοθέτης Μαρία Ηλιού και ο ιστορικός Αλέξανδρος Κιτροέφ, μετά από πολύχρονη έρευνα στην Ευρώπη και την Αμερική, ανακαλύπτουν αρχειακές εικόνες και παρουσιάζουν τη ζωή όλων των κοινοτήτων της Σμύρνης των αρχών του προηγούμενου αιώνα και την καταστροφή της το 1922, πριν 90 χρόνια ακριβώς, στις 13 Σεπτεμβρίου του 1922.
Ιστορικοί από την Αμερική και την Ευρώπη, αλλά και Σμυρνιοί, πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς, μελετούν την ιστορία ή αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες. Μάλιστα, τρεις από αυτούς, ξετυλίγουν οικογενειακές μικροϊστορίες σε σχέση με τα γεγονότα, από την Ελληνική, την Αρμενική και την Τουρκική πλευρά, από τα χρόνια του κοσμοπολιτισμού ως τα χρόνια της καταστροφής.
Το ντοκιμαντέρ τεκμηριώνεται με σπάνιο φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό που σταχυολογήθηκε από αρχεία της Αμερικής και της Ευρώπης. Για πρώτη φορά δημοσιεύονται άγνωστες εικόνες της Σμύρνης από ιδιωτικές συλλογές και μεγάλα ιστορικά αρχεία.
Η ταινία προβλήθηκε ήδη το χειμώνα στο Μουσείο Μπενάκη, με συνοδεία φωτογραφικής έκθεσης.
Η Ηλιού και η ομάδα της εντρυφούν στην ιστορία της «παλιάς» Σμύρνης με τρυφερότητα, ακρίβεια και σφαιρικότητα, ζωντανεύοντας στην οθόνη μια πόλη μαγική, με κυρίαρχο το εμπόριο και την εξωστρέφεια, χωνευτήρι πολλών λαών με αδιάκοπες ανταλλαγές στοιχείων της ταυτότητάς τους και με μια τραγική κατάληξη σ’ εκείνη την περίοδο της ιστορίας της. Ενα ντοκιμαντέρ συνεπές και, παρά τους πολλούς ομιλητές του, καθόλου φλύαρο.
Είναι βέβαιο ότι η ταινία θα ενθουσιάσει και θα συγκινήσει το κοινό με ενδιαφέρον για το παρελθόν, την ελληνική ταυτότητα, την πολιτισμική εξέλιξή μας και αυτή των γειτόνων μας, ειδικά εάν οικογενειακά συνδέεται με τη Σμύρνη, όπως τόσοι και τόσοι Ελληνες.
Αν στα παραπάνω χρειάζεται μια μικρή σημείωση, δεδομένου κι ότι πρώτη φορά συναντήσαμε ταινία «υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας», είναι ότι εξ ορισμού ένα τέτοιο ερευνητικό έργο χάνει το σύνδεσμό του με το παρόν, όταν χαρακτηρίζεται από μια συναισθηματική νοσταλγία. Η εικόνα της πόλης που περιγράφει η ταινία δε φτάνει μέχρι τη σημερινή Σμύρνη, μια μοντέρνα, Τουρκική πόλη, πατρίδα των δικών της κατοίκων. Τα ενενήντα χρόνια που πέρασαν από την καταστροφή της Σμύρνης ισοδυναμούν με τρεις γενιές, στις ζωές των οποίων μεσολάβησαν πολύπλοκες εξελίξεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Κι η ανάμνηση της Σμύρνης της γιαγιάς μας καμία σχέση δεν έχει και δεν μπορεί να έχει με το τώρα.
Η ταινία προβλήθηκε ήδη το χειμώνα στο Μουσείο Μπενάκη, με συνοδεία φωτογραφικής έκθεσης.